Cuối cùng, đa số cử tri đã chọn quay lại.
Phó Tổng thống Kamala Harris và Đảng Dân chủ đã không ngừng nhấn mạnh thông điệp vượt qua cựu Tổng thống Donald Trump và phong cách chính trị của ông, giới thiệu những cựu trợ lý từng đặt câu hỏi về cam kết của ông đối với nền dân chủ và đưa ra các kế hoạch của riêng họ để đối phó với tình trạng lạm phát giá cả và chi phí nhà ở tăng cao.
Tuy nhiên, sáng thứ Tư, họ đã phải đối diện với một cuộc chiến thắng ngoạn mục của Trump. Trump – hiện là Tổng thống đắc cử, dường như đã giành được toàn bộ các bang chiến trường và khiến Đảng Dân chủ tự hỏi tại sao mọi thứ lại trở nên sai lầm đến vậy.
“Thảm họa hoàn toàn, không thể cứu vãn,” chiến lược gia Dân chủ Chris Kofinis đã nói khi được hỏi về kết quả. “Đó là sự phủ nhận hoàn toàn thông điệp của Đảng Dân chủ, chiến lược của Đảng Dân chủ và tư cách ứng cử của Harris. Không có cách nào để che đậy sự thất bại này.”
Chiến thắng của Trump rất trọn vẹn. Ông dự kiến sẽ thắng hoặc dẫn đầu tại tất cả bảy bang chiến trường, đồng thời giảm thiểu chênh lệch tại các bang xanh như Minnesota, Virginia và New York. Ông thua phụ nữ với tỷ lệ 10 điểm, sau khi thua 15 điểm vào năm 2020, ngay cả sau khi sự tức giận bùng nổ do việc loại bỏ quyền phá thai theo hiến pháp. Và ông thu hẹp khoảng cách với cử tri gốc Latinh xuống còn 8 điểm, so với 33 điểm cách biệt bốn năm trước.
Vẫn còn chấn thương sau thất bại, các thành viên Đảng Dân chủ, khi trả lời phỏng vấn ABC News vào thứ Tư, đã liệt kê hàng loạt các phương án giải quyết vấn đề của đảng, cả về chiến lược của cuộc đua năm 2024 và cách thức mà đảng này được nhìn nhận từ bờ biển này sang bờ biển kia cũng như tình hình liên minh của đảng.
Harris đã kế nhiệm tư cách ứng cử viên Dân chủ từ Joe Biden trong một chuỗi sự kiện đặc biệt căng thẳng sau khi cuộc tranh luận của tổng thống vào tháng 6 đã làm dấy lên những lo ngại về tuổi tác và khả năng của Biden.
Nhiều người đã bày tỏ sự thất vọng, đau lòng khi thấy chiến dịch lịch sử của Harris và thương hiệu của Đảng Dân chủ không đủ sức hút để giành được sự ủng hộ của cử tri, những người đã chọn một cựu tổng thống bị luận tội hai lần, bị kết án 34 tội danh và có bài phát biểu cuối cùng đầy mâu thuẫn bao gồm cả việc chế giễu bộ phận sinh dục của một tay golf nổi tiếng.
Về mặt hậu cần, nhiều người chỉ ra khung thời gian quá gấp gáp. Ở một quốc gia mà các cuộc bầu cử gần như kéo dài hai năm, Harris chỉ có khoảng 100 ngày, dẫn đến một số người đổ lỗi cho Biden vì đã ở lại cuộc đua quá lâu vào mùa hè – hoặc thậm chí không nên tái tranh cử.
“Ông ấy không bao giờ nên tái tranh cử,” Jim Kessler, người sáng lập viện nghiên cứu trung tả Third Way, cho biết. “Đảng Dân chủ và Nhà Trắng của Biden đã không lắng nghe đủ ý kiến của người dân, và họ nói rõ ràng rằng ‘tuổi tác của bạn là một vấn đề.’ Nhưng họ đã chọn phớt lờ điều đó. Họ cũng đang nói rằng vấn đề biên giới và tội phạm là mối quan tâm. Và mặc dù họ đã có được giải pháp cho tất cả những điều đó, bao gồm cả tuổi của Biden, nhưng họ đã mất quá nhiều thời gian.”
Trong nhiều tuần trước cuộc bầu cử, Harris và Biden đã thúc đẩy các chính sách mà họ cho rằng sẽ giúp người dân Mỹ đối phó với giá cả tăng cao và đã chỉ trích Trump về việc giết chết một dự luật lưỡng đảng nhằm tăng cường thực thi biên giới.
Nhưng trong nhiều tháng trước đó, Nhà Trắng khẳng định nền kinh tế mạnh mẽ, chỉ ra tỷ lệ thất nghiệp thấp và thị trường chứng khoán trong khi hạ thấp lo ngại về giá thực phẩm tăng, và cảm thấy thất vọng vì không thể kiểm soát sự gia tăng vượt biên trái phép trước khi dựa vào các sắc lệnh hành pháp tương tự như những gì Trump đã thực hiện.
Trump và các đồng minh của ông đã nỗ lực để miêu tả Harris là xa rời thực tế, đặc biệt về các vấn đề khác, bằng cách tung ra các quảng cáo nhấn mạnh các chính sách từ cuộc tranh cử năm 2019 của bà, bao gồm cả việc ủng hộ phẫu thuật cho tù nhân chuyển giới, với lời bình luận rằng bà “ủng hộ họ” trong khi Trump “ủng hộ bạn.”
Harris, một người trung thành, dường như không muốn tách mình khỏi người tiền nhiệm.
Về sau trong cuộc đua, bà khẳng định chính quyền của bà sẽ không là “sự tiếp nối” của Biden và sẽ bổ nhiệm một thành viên Đảng Cộng hòa vào nội các của mình, điều mà Biden đã không làm. Nhưng một đoạn video lan truyền trên chương trình “The View” của ABC trong đó bà nói rằng bà không thể nghĩ ra bất kỳ điều gì khác biệt giúp củng cố liên kết bà với một tổng thống có tỷ lệ ủng hộ thấp kỷ lục đến mức có thể kéo đảng của ông xuống trong một cuộc đua tổng thống.
“Rõ ràng, cử tri nghĩ rằng đất nước đang đi sai hướng, và bà trở thành ứng cử viên của hiện trạng,” chiến lược gia kỳ cựu của Đảng Dân chủ James Carville nói. “Và lịch sử của các ứng cử viên hiện trạng… không mấy tốt đẹp.”
Một số người trong Đảng Dân chủ cho rằng vấn đề chính là nền kinh tế.
Một cuộc thăm dò của Gallup thực hiện vào tháng 9 năm 2020 – thời điểm bùng phát đại dịch COVID-19 – cho thấy người Mỹ nói rằng họ có cuộc sống tốt hơn so với bốn năm trước với khoảng cách 22 điểm. Cuộc thăm dò tương tự được thực hiện vào tháng 9 năm ngoái cho thấy người Mỹ cho rằng cuộc sống của họ tệ hơn so với bốn năm trước với khoảng cách 13 điểm – sự chuyển biến 35 điểm.
“Đó là lạm phát, phải không?” một nguồn tin thân cận với chiến dịch tranh cử của Harris cho biết. “Cuối cùng, yếu tố lớn nhất thúc đẩy hành vi bỏ phiếu của mọi người là lợi ích kinh tế của họ, và họ cảm thấy, với biên độ lớn, rằng họ đã khá ổn dưới thời Donald Trump và không ổn dưới chính quyền hiện tại. Không phải nói rằng các vấn đề khác không quan trọng, nhưng chúng đều bị hoàn cảnh kinh tế của họ lấn át.”
Ngoài mối liên hệ với Biden, Harris cũng đã dựa vào lập luận chính của ông chống lại Trump – rằng ông là một mối đe dọa đối với nền dân chủ.
Bà đã loại bỏ chủ đề này trong thời gian đầu chiến dịch của mình, thay vào đó làm quen với cử tri trong một không khí “vui vẻ.” Nhưng khi các cựu phụ tá trong chính quyền như John Kelly chỉ trích ông là phi dân chủ, bà nhanh chóng nắm lấy thông điệp mà cuối cùng Đảng Dân chủ cho rằng không liên quan đến các khó khăn hàng ngày của cử tri.
“Đảng Dân chủ thường mắc sai lầm khi tập trung vào các vấn đề dài hạn trong khi cử tri có mối quan tâm ngay lập tức. Và dân chủ dường như là một vấn đề dài hạn, không cụ thể. Nhưng giá xăng, giá thực phẩm, tình trạng vượt biên, cảm giác rằng tội phạm đang gia tăng, đó là những điều bạn cảm nhận hàng ngày,” Kessler nói.
Một số đảng viên Dân chủ nhìn thấy vấn đề sâu xa hơn.
Thay vì tiếp cận tầng lớp lao động và trung lưu như trước đây, giờ đây Đảng Dân chủ lại tổ chức các buổi hòa nhạc với Beyonce và Bruce Springsteen, trong khi theo những người chỉ trích, Đảng Dân chủ giảng giải cho cử tri lý do tại sao đảng đúng thay vì cảm thông với những mối quan tâm cơ bản của họ.
Nói một cách ngắn gọn, là lý thuyết hóa thay vì chiến đấu.
“Nó là về kinh tế, về lạm phát, về lo ngại về biên giới, và những vấn đề đó, hầu hết, là hai vấn đề hàng đầu,” Kofinis nói. “Chúng tôi không có chiến lược để giải quyết điều đó. Và kết quả là chúng tôi chỉ nuôi dưỡng sự xa lánh đó. Sau đó, trong chiến lược tranh cử tổng thống cổ điển của Đảng Dân chủ khiến người ta nhớ đến năm 2016, chúng tôi lại ôm lấy những người nổi tiếng và giới tinh hoa để ảnh hưởng và chỉ đạo cử tri trung bình nên bầu như thế nào.”
“Tôi gia nhập Đảng Dân chủ vì tôi muốn chống lại các thỏa thuận thương mại NAFTA. Tôi gia nhập Đảng Dân chủ vì tôi muốn làm sạch giới chính trị ở Washington, D.C. Tôi gia nhập Đảng Dân chủ vì tôi chán ghét việc nhìn thấy tiền thuế của mình đổ vào các cuộc chiến tranh ở nước ngoài trong khi cộng đồng của tôi đang sụp đổ. Điều đó nghe giống Donald Trump ngày hôm nay. Chúng tôi phải lấy lại thông điệp đó,” chiến lược gia Dân chủ Chuck Rocha nói.
Đối với Đảng Cộng hòa, mọi thứ đã diễn ra hoàn hảo trong cuộc bầu cử này.
Thay vì gia tăng sự phản đối, các tranh cãi và rắc rối pháp lý của Trump đã củng cố lòng trung thành trong lòng những người ủng hộ của ông. Thay vì thúc đẩy tỷ lệ cử tri của Đảng Dân chủ, các biện pháp bỏ phiếu về phá thai dường như cho cử tri một cơ hội để đấu tranh cho quyền tự chủ sinh sản trong khi tách biệt với việc bày tỏ sự bất mãn với chính quyền hiện tại. Và thay vì đối đầu với một ứng cử viên mang đến tầm nhìn mới từ Nhà Trắng, Trump đã đối đầu với quan chức cao cấp thứ hai của chính quyền hiện tại.
Giờ đây, nhiệm vụ sẽ là duy trì thành công này.
Chiến thắng vang dội của Trump đang mang đến làn gió thuận lợi cho Đảng Cộng hòa, và, nếu đảng này giành được Hạ viện, ông sẽ có ít nhất hai năm để củng cố một loạt thành tựu với một Quốc hội dễ dàng chấp thuận. Nhưng giới hạn nhiệm kỳ ngăn Trump tái tranh cử lần nữa, và việc tái lập liên minh của ông không phải dễ dàng.
“Đó là điều sẽ rất khó khăn,” chuyên gia khảo sát của Đảng Cộng hòa Robert Blizzard, người đã làm việc trong chiến dịch tranh cử tổng thống năm 2024 của Thống đốc Florida Ron DeSantis – một trong số những ứng viên Đảng Cộng hòa tranh cử với phong cách chiến đấu mạnh mẽ của Trump nhưng bị cử tri từ chối áp đảo trong cuộc bầu cử sơ bộ năm nay, cho biết.
Ngay cả một số thành viên của Đảng Dân chủ cũng cho rằng con đường trở lại thành công bầu cử của họ phần nào phụ thuộc vào tổng thống đắc cử.
Cử tri “đang hy vọng sẽ có lại nền kinh tế mà họ đã ưa thích trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông ấy. Nếu điều đó xảy ra, con đường trở lại của Đảng Dân chủ vào năm 2028 sẽ rất khó khăn. Nhưng nếu các biện pháp thuế quan của ông ấy gây ra lạm phát và sự liều lĩnh của ông ấy thực sự khiến cử tri thấy rằng ông ấy không có bí quyết đặc biệt về kinh tế như nhiều người nghĩ, thì đó sẽ là cơ hội thực sự,” nguồn tin thân cận với chiến dịch của Harris chia sẻ.
“Thật khó khăn, nhưng đó là thực tế của Trump trên nhiều phương diện.”